Boerderij “Hof ter Stokere” van de familie Van Bouwel is gelegen tussen de twee kolonies van Merksplas. Albert Van Schelle kocht in 1880 een perceel  van 47 hectare aan. Hij bouwde vier gebouwen waarvan een conciërgewoning die nu  het huidige Hof ter Stokere is. De naam ‘Hof ter Stokere’ is afgeleid van een “alkoolstokerij” die vroeger gelegen was naast de conciërgeboerderij. Deze heeft hier maar enkele jaren gestaan en werd reeds vóór 1914 afgebroken.

De jaren nadien komt het gehele perceel in handen van verschillende eigenaars en wordt het oorspronkelijke perceel opgedeeld. Hof ter Stokere komt daarna in de handen van de huidige familie Van Bouwel -Van den Heuvel terecht doordat de toenmalige eigenaar het perceel van Hof ter Stokere doorgaf aan zijn nicht Dina Van Den Heuvel die trouwde met Louis Van Bouwel. 

Familie Van Bouwel- Van den Heuvel zijn echte erfgoed-liefhebbers met een voorliefde voor landbouwerfgoed. Dankzij jarenlang verzamelen brachten ze een unieke collectie aan landbouwalaan uit de vorige eeuw met voornamelijk objecten uit 1930, 1940 en 1950 bij elkaar. 
 

Het is een zeer uiteenlopende collectie gaande van klein landbouwmateriaal tot grotere machines. Een voorbeeld van een klein object uit de collectie is deze bietentrekker. Dit is een metalen schaarvormige object met een grijpring. Vóór de mechanisering werd de bietentrekker gebruikt om de bieten die net boven het maaiveld uitstaken uit de grond te lichten.

Naast kleine objecten zijn er objecten van grotere omvang, zoals deze aardappelzetmeelmaker. Zoals de naam al zegt, is dit een machine om aardappelzetmeel te maken. Bovenaan worden de aardappelen in de machine gedaan en vervolgens worden de aardappelen tot pulp vermalen zodat het zetmeel van de aardappel gescheiden kan worden. Dit object was in gebruik tussen 1920 en 1960.
 

Er zijn objecten met allerlei doeleinde. Naast objecten om het land te bewerken, of grondstoffen te verwerken, bevat de collectie ook objecten gelinkt aan veeteelt zoals deze broedmachine. Deze broedmachine is van ca. 1925 en is een zogenaamde “‘Detroit Incubator”. Dit is een type petroleumbroedmachine van de firma The Detroit uit Sint-Andries (Brugge). Door de toevoer van warm water wordt warmte gecreëerd (ca. 38° C) in de broedkast zodat de eieren sneller uitbroeden en de kuikens gezond uitkomen.

Naast de functionele betekenis van objecten vertellen objecten soms een heel verhaal. Deze kar bijvoorbeeld draagt sporen van het verleden. Het object is omstreeks 1950 gemaakt door een lokale boer. Om geld te besparen maakte hij de kar uit recuperatie materiaal. Onder andere de banden waren achtergelaten door de Amerikanen na afloop van de Tweede Wereldoorlog en op deze manier hergebruikt voor de kar. 

Op de kar staat ook een vermelding van de vorige eigenaar. Er zit namelijk nog steeds een metalen plaatje waarop “Landbouwer Josef Wouters uit Turnhout” gegraveerd staat. 

Ook deze kar bevat verschillende metalen plaatjes waarop veel informatie staat. Hierop staan zelfs twee eigenaars genoteerd. Op het eerste metalen plaatje staat “C. Verbeeck, S. C. Waver” vermeld. Dit slaat op de eerste eigenaar van de kar. Op een tweede plaatje staat “Kindr. Verstraelen, Landbouwer, Wortel, Prov. Antwerpen”. Dit waren de tweede eigenaars van de kar, namelijk de kinderen van Verstraelen  landbouwers uit Wortel. Naast de eigenaar vinden we ook ook nog een serienummer op een apart metalen plaatje gegraveerd terug.

Verschillende van de objecten die in de collectie van Van Bouwel zitten werden aangekocht of overgebracht van elders. Maar in het algemeen bevat de collectie vooral ook objecten die afkomstig zijn van de grootouders van de huidige collectiebeheerder. Deze kar bijvoorbeeld bevat een naamkaartje waarop de naam van diens grootvader.

Ben jij geïnteresseerd in landbouwerfgoed in de Kempen? Bekijk dan zeker eens het project ‘Goei Gerief’ van Erfgoed Noorderkempen. In dit project wordt het landbouwerfgoed in de gemeenten Baarle-Hertog, Beerse, Hoogstraten, Merksplas en Rijkevorsel in de kijker zet door middel van een groot inventarisatie- en ontsluitingsproject.

Meer weten over dit project? Klik hier