Panorama over het dorp

Dorpspanorama

Drukkerij

Sint-Amelbergakerk 

De patroonheilige is Sint-Amelberga; zij is de patroonheilige van de landbouwers en van de zeelui. Het ontstaan van de parochie gaat terug tot de 13de eeuw. De gotische kerk dateert uit begin 16de eeuw en de toren van witte zandsteen werd verhoogd in 1689. De kerk werd in de 20ste eeuw tweemaal vernield en heropgebouwd. In de kerk bevindt zich onder meer de arduinen grafsteen van Arnold van Liere en echtgenote. Het is geplaatst tegen de westelijke muur van de noordelijke transeptarm. Arnold Van Liere was schout van de hoofdrechtbank van Zandhoven en is gestoven in 1529.

bron: https://www.zandhoven.be/assets/files/DEF-fietslus.pdf

Hotel De Zwaan

In huisnummer 20 was vroeger een hotel. De deur aan de linkerkant -nu nummer 18- was halte van de diligence en later van het postkantoor van Zandhoven.

bron: https://www.zandhoven.be/assets/files/DEF-fietslus.pdf

Drukkerij

De Blijk

Een blijk of bleek was een veld om was te bleken

Bron: http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/bleek

Dorpszicht

Dorpszicht

Op de voorgrond de Blijk met een groep kinderen.

Gemeentehuis/Vredegerecht

Liersebaan

De Blijk

‘Inkom’ van het dorp

Hotel Biron

Zicht in 't dorp

Centraal een imposant herenhuis van vier traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (leien, nok parallel aan de straat) in neorenaissancestijl, gedateerd 1892 (cartouche).

Bron: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/14540

Heykant

Statieplein

Statieplein

Statieplein

Statieplein

Statieplein

Statieplein

Statieplein

Luchtfoto's

Café Tramstatie

Dorpszicht

Tramstatie

Gemeentehuis

Post, Langestraat

Hotel Biron

Hotel de Zwaan

Gedenkteken der gesneuvelden 1914-1918

Schaliënhof:

Imposante interbellumvilla gelegen in een zeer uitgestrekte, deels beboste tuin die reikt tot aan de Bessemstraat. De woning is gebouwd in 1926 in opdracht van G. Gernay. Op een ongedateerde postkaart zogenaamd "Schaliënhof". In 1988 is de woning deels verbouwd naar een ontwerp van de Brugse architect Arthur Degeyter.

bron: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/20727 

Schoutvorsthoeve 

De Schoutvorsthoeve is gelegen, op het erf van een hoeve uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, aan het oude binnenpad naar Pulderbos. De hoeve werd reeds vermeld in 1566, maar volledig herbouwd in 1715. Vermoedelijk was hier destijds de zetel van de Hoofdrechtbank van Zandhoven en mogelijk tevens woonplaats van de vorster, helper van de schout. In de besloten tijd werden er in 1798 geheime godsdienstoefeningen gehouden. Binnen heb je nog altijd de zogenaamde ‘gerechtszaal’.

bron: https://www.zandhoven.be/assets/files/DEF-fietslus.pdf

Hof van Lire

Het zogenaamd ‘Hof van Liere’ werd door de heren van Lyre in de beginjaren van de 15de eeuw als feodale burcht gebouwd. Dit domein werd in de 17de eeuw door Maximiliaan T’Seraerts verbouwd en is omgeven door beschermende waterpartijen. In het eerste kwart van de 19de eeuw werd het nogmaals verbouwd en gerestaureerd door J.J. Meyers. Het was in de jaren 1500 het zomerpaleis van Arnold van Liere, scout in Zandhoven en buitenburgemeester van Antwerpen. De woning telt 52 kamers en twee voorhuizen. Bij de ingangspoort zijn er stallen en een koetshuis neergezet.

Hof van Lire

Het zogenaamd ‘Hof van Liere’ werd door de heren van Lyre in de beginjaren van de 15de eeuw als feodale burcht gebouwd. Dit domein werd in de 17de eeuw door Maximiliaan T’Seraerts verbouwd en is omgeven door beschermende waterpartijen. In het eerste kwart van de 19de eeuw werd het nogmaals verbouwd en gerestaureerd door J.J. Meyers. Het was in de jaren 1500 het zomerpaleis van Arnold van Liere, scout in Zandhoven en buitenburgemeester van Antwerpen. De woning telt 52 kamers en twee voorhuizen. Bij de ingangspoort zijn er stallen en een koetshuis neergezet.

bron: https://www.zandhoven.be/assets/files/fietslus.pdf

Hof van Lire

Het zogenaamd ‘Hof van Liere’ werd door de heren van Lyre in de beginjaren van de 15de eeuw als feodale burcht gebouwd. Dit domein werd in de 17de eeuw door Maximiliaan T’Seraerts verbouwd en is omgeven door beschermende waterpartijen. In het eerste kwart van de 19de eeuw werd het nogmaals verbouwd en gerestaureerd door J.J. Meyers. Het was in de jaren 1500 het zomerpaleis van Arnold van Liere, scout in Zandhoven en buitenburgemeester van Antwerpen. De woning telt 52 kamers en twee voorhuizen. Bij de ingangspoort zijn er stallen en een koetshuis neergezet.

bron: https://www.zandhoven.be/assets/files/fietslus.pdf

Hof van Lire

Het zogenaamd ‘Hof van Liere’ werd door de heren van Lyre in de beginjaren van de 15de eeuw als feodale burcht gebouwd. Dit domein werd in de 17de eeuw door Maximiliaan T’Seraerts verbouwd en is omgeven door beschermende waterpartijen. In het eerste kwart van de 19de eeuw werd het nogmaals verbouwd en gerestaureerd door J.J. Meyers. Het was in de jaren 1500 het zomerpaleis van Arnold van Liere, scout in Zandhoven en buitenburgemeester van Antwerpen. De woning telt 52 kamers en twee voorhuizen. Bij de ingangspoort zijn er stallen en een koetshuis neergezet.

bron: https://www.zandhoven.be/assets/files/fietslus.pdf

Villa Leysen

Hof ter Donck:

Gelegen in landelijk gebied met weilanden, park en aansluitend domein van het Bautersemhof. Landhuis met neoclassicistische inslag, begin 19de eeuw opgetrokken door Heer van Hal, nadien eigendom van de familie Montens du Bois (zie Massenhoven), in 1923 samen met omliggende bossen, landerijen en hoeven verkocht aan de familie Brijdenbach. Diverse verbouwingen in 1925.

Bron: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/14517

Hof Ter Donck:

Gelegen in landelijk gebied met weilanden, park en aansluitend domein van het Bautersemhof. Landhuis met neoclassicistische inslag, begin 19de eeuw opgetrokken door Heer van Hal, nadien eigendom van de familie Montens du Bois (zie Massenhoven), in 1923 samen met omliggende bossen, landerijen en hoeven verkocht aan de familie Brijdenbach. Diverse verbouwingen in 1925.

Bron: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/14517

De Donck is bekend van Hof ter Donck, een wit lusthof dat vroeger bewoond werd door de familie Brydenbach die een fabriek in conserven had waar later verfwinkel Arno en de gemeentemagazijnen kwamen. "De Donck was toen de privé-dreef van de heer van het hof", herinnert Roger zich nog. "Wij mochten er niet door passeren." (GVA)

Hof ter Donck, Warande

Een Warande is een afgebakend jachtterrein.

Gelegen in landelijk gebied met weilanden, park en aansluitend domein van het Bautersemhof. Landhuis met neoclassicistische inslag, begin 19de eeuw opgetrokken door Heer van Hal, nadien eigendom van de familie Montens du Bois (zie Massenhoven), in 1923 samen met omliggende bossen, landerijen en hoeven verkocht aan de familie Brijdenbach. Diverse verbouwingen in 1925.

Bron: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/14517

Bautersemhof, warande

Een warande is een besloten jachtterrein, doorgaans eigendom van voorname famillies.

Voormalig cijnshof van Bautersem, gelegen in een prachtig park (zie Ferrariskaart), met vogelreservaat, dubbele 8-vormige omgrachting met een honderdjarige ceder voor het kasteel. Oorspronkelijk (13de eeuw) omheinde hoeve, genoemd naar het geslacht van Bautersem waarvan Hendrik IV van Bautersem reeds in 1270 vermeld wordt als heer van Zandhoven. In de 17de eeuw verbouwd tot hof van plaisantie; 19de-eeuwse verbouwingen onder meer aanbouwsel aan oost- en westzijde, zuidgevel en dak.

Bron: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/14515 

Bautersemhof

Voormalig cijnshof van Bautersem, gelegen in een prachtig park (zie Ferrariskaart), met vogelreservaat, dubbele 8-vormige omgrachting met een honderdjarige ceder voor het kasteel. Oorspronkelijk (13de eeuw) omheinde hoeve, genoemd naar het geslacht van Bautersem waarvan Hendrik IV van Bautersem reeds in 1270 vermeld wordt als heer van Zandhoven. In de 17de eeuw verbouwd tot hof van plaisantie; 19de-eeuwse verbouwingen onder meer aanbouwsel aan oost- en westzijde, zuidgevel en dak.

Bron: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/14515

Bautersemhof

Voormalig cijnshof van Bautersem, gelegen in een prachtig park (zie Ferrariskaart), met vogelreservaat, dubbele 8-vormige omgrachting met een honderdjarige ceder voor het kasteel. Oorspronkelijk (13de eeuw) omheinde hoeve, genoemd naar het geslacht van Bautersem waarvan Hendrik IV van Bautersem reeds in 1270 vermeld wordt als heer van Zandhoven. In de 17de eeuw verbouwd tot hof van plaisantie; 19de-eeuwse verbouwingen onder meer aanbouwsel aan oost- en westzijde, zuidgevel en dak.

Bron: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/14515

Bautersemhof

Voormalig cijnshof van Bautersem, gelegen in een prachtig park (zie Ferrariskaart), met vogelreservaat, dubbele 8-vormige omgrachting met een honderdjarige ceder voor het kasteel. Oorspronkelijk (13de eeuw) omheinde hoeve, genoemd naar het geslacht van Bautersem waarvan Hendrik IV van Bautersem reeds in 1270 vermeld wordt als heer van Zandhoven. In de 17de eeuw verbouwd tot hof van plaisantie; 19de-eeuwse verbouwingen onder meer aanbouwsel aan oost- en westzijde, zuidgevel en dak.

Bron: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/14515 

Paviljoen Mr. Anthoni in Sjouwelheide

Het Begijnenbos

In vele gemeenten in Vlaanderen zijn er nog verwijzingen naar begijnen en begijnhoven terug te vinden, veelal in plaats– en straatnamen… o.a. Zandhoven…

Bron: https://kadoc.kuleuven.be/pdf/tentoonstellingen/begijnhoven-kbrb13834.pdf

De Potaardedreef

De Heykant, Kruisbaan

In de Mastebosschen

In de Mastebosschen

Het Schegelbosch

Steenweg op Oeleghem

Na den Arbeid

Vrouw en man met kruiwagen naast hoeve.

De Schegelbrug

Paard en kar met 2 personen voor een brug. In de voorgrond een man zittend aan het water. 

Verder stroomop de beek, tussen Halle en Zoersel, ligt een uitgestrekt beemdgebied en bevinden zich heden ten dage nog vier zgn. spuien op de beek. Bijgaande antieke prentkaart van de Schegelbrug geeft een voorbeeld van dergelijke sluis. Hier is duidelijk te zien dat de beek kan afgesloten worden bij middel van een schot of schotbalken. Een- of tweemaal per jaar werd op die manier de afwatering gestopt en konden de weiden in de vallei voor korte tijd onderlopen. Die werkwijze zorgde voor een gezonde groei van het gras.

Bron: https://www.vliz.be/imisdocs/publications/65/265165.pdf

Heykant, Oude Sint-Jozef 

2 vrouwen staan naast heiligenbeeldje, fietser op achtergrond.

Sterbosch

Zo genoemd naar de stervormige aanleg van eiken- en beukendreven die naar een kasteel leiden.

Beukendreef

Begijnendreef

In vele gemeenten in Vlaanderen zijn er nog verwijzingen naar begijnen en begijnhoven terug te vinden, veelal in plaats– en straatnamen… o.a. Zandhoven…

Bron: https://kadoc.kuleuven.be/pdf/tentoonstellingen/begijnhoven-kbrb13834.pdf

Windmolen

De zogenaamde Bergmolen is een stenen windmolen gebouwd omstreeks 1840. De molen bleef in gebruik tot 1935 en is in 1995 maalvaardig hersteld.

bron: https://www.zandhoven.be/assets/files/DEF-fietslus.pdf

Zicht op de Macadam

Oeleghemse Steenweg

Molen

De zogenaamde Bergmolen is een stenen windmolen gebouwd omstreeks 1840. De molen bleef in gebruik tot 1935 en werd in 1995 maalvaardig hersteld.

Steenweg op Zoersel

Steenweg Viersel-Zandhoven

Missieseminarie

't Sjouwel

Oeleghemse steenweg

Steenweg op Massenhoven

Rechts café Zurenborg.

Hooydonckstraat

Molen

Kerkweg, Hofeind

Samenwerkende stoommelkerij Sint-Jozef

In de twintigste eeuw werd er in zestien Kempense dorpen een melkerij opgericht. Zelfstandig of als deel van de coöperatieve vennoot schap Anico. Ook in Zandhoven werd er melk verwerkt. De melkerij, die vooral melkpoeder produceerde, veranderde drie keer van naam tot ze onder de noemer Kempico in 1993 definitief de deuren sloot.

bron: https://www.onderox.be/lezen/verdwenen-industrie/de-teloorgang-van-de-melkerij-234718/

Kolenboring

In het begin van de 20e eeuw werd er ook in Zandhoven naar steenkool in de ondergrond gezocht. De lagen bleken echter te dun om geëxploiteerd te worden.

Conservenfabriek Brijdenbach

De familie Brijdenbach had een fabriek in conserven waar later verfwinkel Arno en de gemeentemagazijnen kwamen.

Bron: GVA

Kolenboring